Hạ nghị sĩ Aoyagi Yoichiro thưởng thức phở tại quán Phở Việt Nam, quận 3, TP.HCM vào trưa 23-9 - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Yêu thích món phở ngay từ "lần gặp gỡ đầu tiên" khi đến Việt Nam cách đây 20 năm, kể từ đó, mối lương duyên của Hạ nghị sĩ Quốc hội Nhật Bản Aoyagi Yoichiro với Việt Nam không ngừng lớn lên qua những hoạt động trao đổi văn hóa.

"Thông qua những sự kiện như thế này, mong muốn lớn nhất của chúng tôi là người Việt Nam và Nhật Bản hiểu văn hóa của nhau hơn nữa, thắt chặt quan hệ tình cảm tốt đẹp hơn nữa" - Hạ nghị sĩ Aoyagi chia sẻ với Tuổi Trẻ khi tham gia sự kiện giao lưu văn hóa Japan Trend Festival đang diễn ra ở TP.HCM mà ông là trưởng ban tổ chức.

Chìa khóa tăng trưởng kinh tế

* Ông không ngừng nỗ lực vun đắp quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia. Điều gì thôi thúc ông?

- Lần đầu tiên tôi đến Việt Nam là để tham gia sự kiện Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu (IPU) vào năm 2003. Đó là lần đầu được biết tới Việt Nam. Cảm nhận hiện rõ trong tôi về đất nước là rất năng động, có nhiều tiềm năng phát triển.

Trong những năm tiếp theo, chúng tôi trao đổi thêm nhiều ý tưởng, không chỉ hợp tác về kinh tế - chính trị mà còn khởi xướng các hoạt động kết nối giao lưu văn hóa, khởi đầu bằng sự kiện Lễ hội Nhật Bản tại Việt Nam và sau đó là Lễ hội Việt Nam tại Nhật.

Hằng năm, các sự kiện này tiếp tục được diễn ra. Điều thú vị là trong những năm gần đây ngày càng có nhiều người Việt Nam sinh sống tại Nhật nên chúng ta còn có thêm nhiều sự kiện khác được tổ chức.

Tôi nghĩ rằng việc xây dựng kết nối giữa hai nước một cách hệ thống, đều đặn, trong đó có nhiều sự kiện văn hóa - thể thao được tổ chức thường niên như vậy là một kênh kết nối hữu ích. Ở đó mọi người biết và đến cùng tham gia, tìm hiểu văn hóa hai dân tộc, hiểu được sự tương đồng trong suy nghĩ, tâm tưởng và từ những sự hứng thú như vậy, các sự kiện kết nối tiếp tục được mở ra.

Sự kiện Vietnam Phở Festival 2023 (do báo Tuổi Trẻ tổ chức) có lẽ cũng đến Nhật Bản trong dòng chảy đó.

Hạ nghị sĩ Nhật Aoyagi Yoichiro: "Ẩm thực là chìa khóa tăng trưởng kinh tế" - Ảnh: QUANG ĐỊNH

* Ông từng kể bóng đá Việt Nam đã được nêu tại nghị trường Nhật Bản. Vậy với ẩm thực, mà cụ thể ở đây là món phở, vai trò tạo ra sự gắn kết văn hóa sẽ như thế nào?

- Trong các hoạt động như du lịch hay các sự kiện, vai trò của ẩm thực rất quan trọng. Trong những năm gần đây, lượng du khách quốc tế qua Nhật Bản rất đông, trung bình mỗi năm chúng tôi đón khoảng 20 triệu lượt khách. Một trong những hoạt động khi đến đây mà du khách nào cũng muốn trải nghiệm chính là văn hóa ẩm thực Nhật Bản.

Vì thế, định hướng của Chính phủ Nhật cho tới các bộ ban ngành đều coi nền kinh tế ẩm thực du lịch là một trong những chiến lược phát triển kinh tế. Bộ Kinh tế Nhật Bản từ lâu đã định hướng xuất khẩu ẩm thực Nhật đi toàn thế giới để dù ở đâu, du khách cũng có thể thưởng thức ẩm thực và văn hóa ẩm thực Nhật một cách đồng nhất.

Văn hóa ẩm thực Việt Nam cũng tương tự. Việt Nam có những món ăn rất nổi tiếng như phở, bánh mì, chè... Tôi nghĩ Việt Nam cũng nên tham khảo cách của Nhật Bản định hướng đưa những món ăn Việt đi khắp thế giới. Ẩm thực chính là chìa khóa tăng trưởng kinh tế hiện nay.

Nhân đây tôi cũng chia sẻ tôi là người hâm mộ ẩm thực Việt Nam. Và sự kiện Vietnam Phở Festival 2023 tại Nhật do báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 7 và 8-10 cũng là một trong những hoạt động ẩm thực Việt Nam đi ra thế giới rất đáng trân trọng.

Giá phở Thìn Lò Đúc ở Tokyo năm 2019 - Ảnh: NICK M

"Tôi sẽ đi ăn phở tiếp"

* Vậy cảm xúc của ông như thế nào khi sự kiện Vietnam Phở Festival 2023 tại Nhật Bản sẽ diễn ra ngay ở Tokyo, Nhật Bản?

- Trong một năm bận rộn với những hoạt động kỷ niệm 50 năm ngoại giao Nhật - Việt, đây là hoạt động rất ý nghĩa và tôi tin rất thú vị. Trong những năm gần đây, người Việt sinh sống tại Nhật Bản đông hơn.

Trong quan hệ kinh tế, rất nhiều doanh nghiệp Việt hợp tác và phát triển kinh doanh tại Nhật và một trong những mô hình phổ biến là các nhà hàng Việt tại Nhật. Trong những món ăn Việt Nam đang được phục vụ, có lẽ phở là món được nhiều người biết tới.

Phở Việt rất ngon và tôi thích sự đa dạng của món ăn này, từ phở bò, phở gà và nhiều hương vị phở khác nhau. Trong giao lưu văn hóa ẩm thực quốc tế, phở làm món đại diện của người Việt Nam giới thiệu đến người Nhật Bản.

Tôi rất vui mừng khi biết sự kiện này do báo Tuổi Trẻ tổ chức tại Tokyo vào ngày 7 và 8-10. Chúng ta hãy cùng góp sức để có sự kiện văn hóa thật thành công.

Phải thú thật là tôi rất thích món phở. Sau cuộc trò chuyện này, tôi sẽ đi ăn phở tiếp. Hôm qua tôi được trải nghiệm ăn phở Thìn. Tôi không hiểu nhiều về ẩm thực để có thể diễn tả hết cảm nhận về cái ngon của phở. Nhưng về khẩu vị cá nhân, tôi thấy phở Thìn có vị khác biệt so với những hương vị phở khác.

* Ông có nhớ lần đầu thưởng thức món phở Việt Nam?

- Lần đầu thưởng thức phở là trong bữa sáng buffet ở khách sạn. Cảm nhận của tôi lúc đó: ồ món này có nước xúp ngon và dễ ăn. Tất nhiên phở trong khách sạn không được như phở của các cửa hàng chuyên về phở ở bên ngoài, nhưng tôi thấy phở Việt rất dễ ăn. 

Và đến bây giờ, tôi tin rằng không chỉ tôi mà rất nhiều người Nhật khác đều đồng tình "phở Việt Nam rất ngon".

* Việt Nam nổi tiếng với món phở. Trong kho tàng ẩm thực Nhật Bản, cũng có một món xúp rất được thực khách thế giới ưa thích là mì ramen. Ông có cảm nhận gì về sự tương đồng văn hóa giữa hai món ăn này?

- Tôi nghĩ là phở Việt Nam và ramen Nhật Bản có rất nhiều sự tương đồng đấy. Trước tiên về việc sử dụng đũa cũng như các vật dụng ăn uống. Tiếp theo là hai món ăn cùng ăn với rau nhiều rất tốt cho sức khỏe. Hơn nữa, hai món này đều là món xúp và sợi dễ ăn và tốt cho sức khỏe.

Ngoài ra, cách ăn món ramen của Nhật thường họ húp xụp xoạp để thể hiện họ rất thích ăn và món đó ăn ngon. Không biết người Việt Nam ăn phở có như vậy không? Có thể nói hai nước có văn hóa ẩm thực rất giống nhau từ nguyên liệu, vật dụng, cách chế biến, văn hóa sử dụng...

Cá nhân tôi rất thích ăn món nước, vì thế khi mới biết đến món phở tôi tìm thấy sự ưa thích, gần gũi ngay. Đặc biệt tôi có thể ăn được rau ngò rau sống của món phở và những rau thơm khác có trong tô phở Việt Nam...

Tôi xin chúc mừng và xin hẹn gặp những người yêu ẩm thực Việt Nam cũng như yêu thích phở tại sự kiện Vietnam Phở Festival 2023 vào ngày 7 và 8-10.